فیبرین غنی ازپلاکت (PRF)

یک بیومتریال زنده اتولوگ مشتق‌شده از خون خود بیمار می‌باشد که بسیاری از پزشکان در سراسر دنیا به منظور بهبود استخوان و بافت های نرم از آن استفاده می‌کنند. پلاکت، فاکتورهای رشد، لوکوسیت‌ها و سلول‌های بنیادی عوامل کلیدی و اجزای فعال PRF هستند و هنگامی‌که در یک ترکیب صحیح به کارگرفته شوند، نتیجه‌ای عالی در فرآیند بهبود و تولید بافت ازجمله تکثیر و تمایز سلول‌ها، ساخت ماتریکس خارج سلولی ، کموتاکسی و آنژیوژنز و…خواهند داشت. توسعه دانش در زمینه PRF بیش از دو دهه است که رخ داده و هر روز ابعاد جدیدی از آن درکاربردهای درمانی، به‌خصوص درحوزه ایمپلنت دندان و جراحی‌های دهان مشاهده می‌شود. در عمل‌های جراحی،PRF به‌عنوان یک غشا عمل کرده که علاوه بر فرآیند احیاء استخوان، از انتقال سلول‌های معیوب به ناحیه آسیب‌دیده نیز جلوگیری می‌کند.

مکانیسم عمل PRF:

در طی بهبود یک آسیب سه مرحله طی می‌شود:1-فاز التهاب.2-فاز تکثیر.3-فاز ترمیم.

در ابتدا به دنبال ایجاد یک آسیب، التهاب حاد شکل می‌گیرد. در ادامه، خون عوامل و سلول‌های التهابی را به محل آسیب می‌آورد. ازجمله سلول‌های بسیارمهم در فرآیند ترمیم می‌توان به  فاگوسیت‌ها، گرانولوسیت‌ها و پلاکت‌ها اشاره نمود. فاکتورهای رشد مهمی همچون TGFB1 PDGF, VEGF, IGF1 در محل آزاد می‌شوند که در مهاجرت، تکثیر و تمایز سلول‌ها نقش بسیار مهمی دارند. بعد از 24 الی 48 ساعت، فاز تکثیر به وسیله سیگنال‌های سلولی ایجادشده در طول فاز التهابی رخ می‌دهد. حال می‌توان شاهد تکثیر فیبروبلاست‌ها، لوکوسیت‌ها، ماکروفاژها و سلول‌های بنیادی مزانشیم بود که شروع تشکیل پایه‌های بافت جدید می‌باشند. بسته به میزان آسیب در کنار قابلیت ایمنی بدن، در صورت وجود ثبات در اولین بافت‌های ایجادشده، محل شروع به ترمیم می کند. PRF که توسط خون خود فرد (اتولوگ) تهیه می شود، فرآیند بهبود زخم را تسریع می بخشد. فاکتورهایی که در بهبود زخم نقش دارند، دریک ماتریکس فیبرینی به منظور حفظ و آزادسازی تدریجی قرار می‌گیرند.

گلبول‌های قرمز به طور ایده‌آل در طی فرآیند سانتریفیوژکردن خارج می‌شوند، در حالی که گلبول‌های سفید، پلاکت‌ها و فیبرین در طی این فرآیند حفظ می‌شوند. اصلاح تکنیک‌های آماده‌سازی PRF با هدف حفظ بیشتر گلبول‌های سفید خون و پلاکت‌ها و حذف هر چه بیشتر گلبول‌های قرمز خون انجام شده است.

مزیت اصلیPRF نسبت بهPRP وجود ماتریکس فیبرینی می‌باشد.

1. این ماده (فیبرین) به‌عنوان یک داربست سه‌بعدی برای لوکوسیت‌ها، پلاکت‌ها و ترشحات آن‌ها عمل می‌کند.
2. این ماتریکس امکان آزادسازی تدریجی محتویات سلول‌ها را فراهم می‌کند تا اثرات مفید بهبود زخم برای مدت زمان طولانی‌تری وجود داشته باشد.
3. از دیگر مزیت‌های PRF می‌توان به اثر توده‌ای لخته فیبرینی و قرارگرفتن آن در جایی که PRP امکان انجام ندارد، اشاره نمود.
4. سلول‌های تکثیرشونده محیطی می‌توانند از این داربست به‌منظور نفوذ به محل زخم استفاده کنند که با تهیه مایع خالصPRP امکان‌پذیر نمی‌باشد.

نحوه آماده‌سازی PRF: یکی از مزیت‌های اصلی PRF، پروتکل غیرپیچیده آن می‌باشد.

1-. خونگیری: پس از پیداکردن رگ مناسب، محل را با الکل ضدعفونی کرده و اقدام به خونگیری از فرد می‌کنیم. خون بیمار تنها قبل از عمل جراحی و یا در طی پروسه آن گرفته می‌شود.

2-سانتریفیوژکردن: مطابق با برنامه تعریف‌شده در کیت‌های ارائه‌شده توسط متخصصین شرکت پلاسماطب‌کاوش برای لخته PRF، سانتریفیوژکردن لوله‌های حاوی خون را انجام می‌دهیم.

در فرآیند سانتریفیوژ پروسه انعقاد صورت گرفته و نمونه خون در سه لایه مجزا دیده می‌شود: پلاسمای مایع در بالاترین لایه، لخته فیبرینی پلیمریزه‌شده در وسط و سلول‌های خونی بر پایه گلبول‌های قرمز در پایین لوله

3-آماده‌سازی غشاهای PRF

هر لخته فیبرینی دارای بیش از97%پلاکت و بیش از نیمی از لوکوسیت‌های یک جمع‌آوری خون می‌باشد. لخته PRF را با کمک یک انبرک استریل از لوله خارج می‌کنیم و با کمک یک قیچی  استریل قسمت پایین آن که متشکل ازگلبول‌های قرمز می‌باشد را جدا می‌کنیم.

لخته به دست آمده را برروی PRF Box قرار داده و درپوش آن را قرار می دهیم. بعد از حدود 4 دقیقه غشاهای PRF به ضخامت mm 1 آماده می‌شوند. درواقع یک ماتریکس سه‌بعدی حاوی پلاکت، لوکوسیت و فاکتورهای رشد در اختیار داریم.

با توجه به اینکه PRFیک بیومتریال زنده می‌باشد، داشتن اطلاعات و مهارت کافی در آماده‌سازی، نگه‌داری و استفاده از آن ضروری می‌باشد.

توجه: درصورت استفاده از هر نوع داروی ضدانعقادی توسط بیمار زمان لخته‌شدن خون آن‌ها طولانی خواهد بود. بنابراین پیشنهاد می‌گردد مدت سانتریفیوژ آن‌ها طولانی‌تر باشد.

PRF Box ارائه‌شده توسط شرکت پلاسماطب‌کاوش یک ابزار مناسب برای آماده‌سازی کافی غشاهای هموژن PRF با محتوای بالایی از فاکتورهای رشد می‌باشد که مانع از دهیدراسیون و یا مرگ لوکوسیت‌های زنده در لخته PRF و نیز جلوگیری از انقباض ماتریکس فیبرینی می‌شود.

موارد  استفاده از فیبرین غنی ازپلاکت(PRF):

1-غشاهایPRFدردرمان نقایص periodontal infrabony نقش دارند واز زخم‌های باز داخل دهان هنگامی‌که امکان اتصال حاشیه‌های موکوسی با بخیه امکان‌پذیر نمی‌باشد، محافظت می‌کنند.

2-PRF در ترکیب با پودراستخوان، بازسازی استخوان در عمل maxillary sinus lift را بهبود می بخشد و زمان بهبودی، قبل از قرارگرفتن ایمپلنت به میزان چشمگیری کاهش می‌یابد.

3-PRF به‌عنوان یک سیمان بیولوژیکی برای نگه‌داشتن ذرات در کنار هم عمل کرده و به دستکاری پیوندهای استخوانی نیزکمک می‌کند.

4-PRF به طور قابل‌توجهی تشکیل استخوان جدید را در مقایسه با بهبودی بدون PRF تقویت می‌کند.

5-غشاهایPRF به ترمیم زخم و بهبود بافت نرم نیز کمک می کنند.

6-……

اشکال مختلف PRF

فواید استفاده از فیبرین غنی از پلاکت (PRF):

• از آنجایی که PRFمحصول جانبی خون بیمار است ، ایمن بوده و انتقال بیماری از طریق آن مطرح نمی‌باشد.
• PRF به سرعت و طی یک پروتکل غیرپیچیده ارائه‌شده توسط کیت‌های شرکت پلاسماطب‌کاوش در مطب پزشک تولید می‌شود، در حالی که بیمار یک عمل جراحی سرپایی مانند قرارگرفتن ایمپلنت دندانی و…. را تجربه می‌کند.
• اشباع زخم با PRF و در نتیجه فاکتورهای رشد باعث افزایش سنتز بافت و در نتیجه ترمیم سریعتر آن می‌شود.
• مقرون به صرفه و بی‌خطر است.
• یکی از مهمترین مزایای آن تهاجم حداقلی، ریسک کم و نتایج بالینی رضایت‌بخش مانند جلوگیری از عوارض یا موفق‌نبودن ایمپلنت به‌ویژه در بیماران سالخورده برای شرایط مرتبط با سن می‌باشد.

توجه: زمان جمع‌آوری خون و سرعت عمل در انتقال آن به سانتریفیوژ دو عامل اصلی در موفقیت PRF می‌باشند.

تجهیزات موجود در کیت ارائه‌شده توسط متخصصین شرکت پلاسماطب‌کاوش پس از مطالعات فراوان علمی و از بهترین مواد موجود جهت به دست آوردن بهترین ماتریکس سه‌بعدی فیبرینی حاوی میزان حداکثری پلاکت‌ها، لوکوسیت‌ها، فاکتورهای رشد و سلول های بنیادی تهیه شده است.